Olga Tokarczuk dokonała w swojej książce „Anna In w grobowcach świata” reinterpretacji mitu o sumeryjskiej bogini miłości i wojny Inannie. Uwspółcześniła go, odwołując się jednocześnie do przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. • Anna In czuje podświadomie, że jej bliźniacza siostra - pani podziemi Ereszkigal Z kolei prze‑ łożone przez tę samą tłumaczkę i utrzymane w poetyce deformacji wstrząsające opowiadanie Най­‍‑грозната жена на света (Najbrzydsza kobieta świata), które kojarzy się z ujęciem piękna w Baudelairowskich Kwiatach zła, niejednoznacznie upoetycznia siłę kobiecego ducha, bez którego Książka Opowiadania bizarne autorstwa Tokarczuk Olga, dostępna w Sklepie EMPIK.COM w cenie 30,99 zł. Przeczytaj recenzję Opowiadania bizarne. Zamów dostawę do dowolnego salonu i zapłać przy odbiorze! Literary translator and author Jennifer Croft translated 2019 Nobel Prize winner Olga Tokarczuk’s novel “Flights” from Polish into English. Croft recalls that after the two shared the Booker ; Omawialiśmy opowiadanie „Najbrzydsza kobieta świata" Olgi Tokarczuk – opowiada. – Podeszli ambitnie. Zauważyli, że bohater nie zwraca się do bohaterki po imieniu, czyli jej nie szanuje. Zaimponowało mi to. Agnieszka nie chce być tam „panią od literatury". Przychodzi, żeby pengertian hormat kepada orang tua dan guru. Wychowywała się w pałacu, była pokojówką w Londynie, zakładała grupy dla alkoholików w Wałbrzychu. Jak wyglądała droga Olgi Tokarczuk do Nobla? "Radość i wzruszenie odebrały mi mowę. Ogromnie dziękuję za wszystkie gratulacje!" – mówiła chwilę po otrzymaniu literackiego Nobla. Za to jej czytelnicy, jak Polska długa i szeroka, mieli sporo do powiedzenia. W mediach społecznościowych można było odnieść wrażenie, że co drugi z nas ma autograf pisarki, często z bardzo osobistą dedykacją w książce, a co więksi szczęśliwcy posiadają nawet zdjęcie. Nie widziałam takiego, na którym Tokarczuk by się nie uśmiechała. Taka właśnie jest dla swoich odbiorców: uważna, dostępna, bezpretensjonalna. Dziś niemal wszyscy są zgodni – Nagroda Nobla, którą właśnie otrzymała, na pewno tego nie zmieni."Cieszę się, że przecieram szlaki" / Wideo: tvn24 Ten sam fryzjer, w tym samym fartuchuPałac myśliwski Radziwiłłów z 1884 roku, na uboczu wsi Klenica, gdzieś między Trzebiechowem a Bojadłami w województwie lubuskim. To właśnie w nim dzieciństwo spędziła urodzona w 1962 roku Klenicy mieszkała 10 lat. Jej rodzice, Wanda i Józef, pracowali tu w Lubuskim Uniwersytecie Ludowym, gdzie kształcono dorosłych i młodzież. Ojciec uczył tańca, zajęcia prowadził w otoczonym zielenią pałacu. W jej nagrodzonych Międzynarodową Nagrodą Bookera "Biegunach" można odnaleźć pewne ślady z dzieciństwa Tokarczuk. "Moi rodzice nie byli do końca plemieniem osiadłym. Wiele razy przeprowadzali się z miejsca na miejsce, aż w końcu zatrzymali się na dłużej w prowincjonalnej szkole, daleko od porządnej drogi i kolejowej stacji. Podróżą stawało się już samo wyjście za miedzę, wyprawa do miasteczka. Zakupy, składanie papierów w urzędzie gminy, zawsze ten sam fryzjer na rynku przy ratuszu, w tym samym fartuchu, pranym i chlorowanym bez skutku, bo farby do włosów klientek zostawiały na nim kaligraficzne plamy, chińskie znaki" - Klenicy Tokarczukowie przeprowadzili się do Kietrza w województwie opolskim, niedaleko granicy czeskiej. W 2000 roku pisarka uzyskała tytuł honorowej obywatelki tego sześciotysięcznego miasteczka. Był to wyraz uznania za wybitne osiągnięcia literackie, "uporczywe poszukiwanie jednostkowej osobności każdego człowieka" i opisywanie "jego bezradności w grze ze światem".Takich zaszczytów i honorów Tokarczuk przez lata odbierała zresztą wiele, bo i "jej" miejsc w Polsce jest sporo. I od czwartku każde razem z nią świętuje. Najciekawiej Wrocław, gdzie pasażerów komunikacji publicznej zwolniono nawet z opłat za bilety, jeśli tylko mają przy sobie którąś z książek noblistki. I Kraków, gdzie dzień po Noblu włodarze miasta zapowiedzieli, że dla Tokarczuk zasadzą 25 tysięcy drzew. W Nowej Hucie powstanie Las Prawiek. Drzewa będą sadzić pod koniec października mieszkańcy. To w Krakowie mieści się siedziba Wydawnictwa Literackiego, które wydaje jej książki. Okładka książki ""Prowadź swój pług przez kości umarłych" autorstwa Olgi Tokarczuk / Źródło: mat. prasowe Ale to z Wrocławiem jej relacja jest naprawdę wyjątkowa: - Kiedy po maturze z małego miasteczka na Opolszczyźnie wybierałam się w świat, już wtedy naturalne ciążenie Wrocławia z jego awangardą artystyczną i potężnym ośrodkiem akademickim, mnóstwem przyjaciół, którzy wybrali tu studia, a także poczucie bliskości, umieszczało mnie w orbicie tego miasta – mówiła w tym roku, odbierając tytuł honorowej obywatelki "jednego z najpiękniejszych, najważniejszych miast w Europie, miasta światowego i w świecie rozpoznawalnego".Świętowali też w powiecie kłodzkim, którego władze też dopiero co przyznały jej tytuł "zasłużonej". - Czuję się zaszczycona, że zostałam wyróżniona przez ludzi, na których mi zależy – mówiła pisarka. - Od początku wiedziałam, że to moje miejsce na ziemi. Ziemia Kłodzka jest jeszcze nieopowiedziana literaturą. Przede mną mnóstwo tematów, wątków, postaci, wydarzeń, które domagają się opisania – mieszkańcy okolic Nowej Rudy, gdzie znajduje się drugi dom Tokarczuk (to na jego tarasie zorganizowała w 2015 roku pierwszą edycję festiwalu Góry Literatury), muszą wręcz zacierać ręce. Bo na uroczystej gali mówiła, że gdy jest w Krajanowie, ma wrażenie, że wszystko do niej I muszę to opisać. Dostałam wręcz dar od tej ziemi i uważam się za osobę wyróżnioną przez to, że dostaję te opowieści za darmo, że nieustannie do mnie płyną - podkreśliła. Zdradziła, że pracuje nad historią związaną z tą okolicą. Kolejną, bo przecież tu rozgrywa się akcja jej bestsellerowej powieści "Prowadź swój pług przez kości umarłych", która zainspirowała Agnieszkę Holland do nakręcenia nagrodzonego Srebrnym Niedźwiedziem w Berlinie "Pokotu", a samej Tokarczuk przyniosła kolejną nominację do Góry Literatury już dawno nie mieszczą się na tarasie wiejskiego domu noblistki. W tym roku na Dolny Śląsk zjechały tłumy. Karol Maliszewski, poeta i przyjaciel pisarki, z którym organizuje festiwal, już martwi się o przyszłość. "Nie wiem, co teraz z naszym festiwalem. W założeniu miał charakter kameralny, a teraz zacznie przyciągać tłumy. Jak tych ludzi przytulić, jak zapewnić im lokum, wikt, żeby nie spali pod gołym niebem? Będziemy się pewnie nad tym zastanawiać. Jednego jestem pewien: Olga na pewno pozostanie sobą, czyli fajną, skromną osobą" - powiedział krakowskiej "Wyborczej".Specjalistka od przekraczania siebieJuż jako nastolatka pisała wiersze i opowiadania, zapisywała pierwsze pomysły na powieści. Gdy jednak zaczęła studia psychologiczne na Uniwersytecie Warszawskim, swoje pisanie uważała za wstydliwe hobby. Poszła na psychologię, bo bycie pisarką wydawało jej się czymś nierealnym. Chciała pracować w szpitalu czasie studiów pracowała z osobami z problemami psychicznymi. Okładka książki "Bieguni" autorstwa Olgi Tokarczuk / Źródło: mat. prasowe Gdy ukończyła studia, zdecydowała się opuścić Warszawę. Zaczęła pracę jako psychoterapeutka w poradni zdrowia psychicznego w Wałbrzychu. Pomagała zakładać w mieście pierwsze kluby Anonimowych 24 lata, gdy urodził się jej syn – Zbyszko. "Ojciec Zbyszka też był psychologiem, prowadziliśmy grupy integracyjne, treningi interpersonalne. Dziecko zostawialiśmy z dziadkami. Kiedy się wyprowadziliśmy na wieś, Zbyszko został z nimi w mieście, bo nie chcieliśmy mu fundować wiejskiej szkoły, do której było sześć kilometrów przez góry" - wspominała w rozmowie z "Wysokimi Obcasami".Syn poszedł w ślady rodziców – ukończył psychologię społeczną. Pisarka nie opowiada o nim jednak dużo, dbając o prywatność całej ojcem Zbyszka rozstali się. Jej drugim mężem został Grzegorz Zygadło. Dziś mówi o nim "menadżer mojego życia" i podkreśla, że to dzięki niemu "czuje się ogrzana, zadbana i jakoś zorganizowana w tym wszystkim".To on od lat jest pierwszym czytelnikiem jej książek. On uważa to za zaszczyt, ona, że on nie ma łatwego życia. "Matka czy partnerka ze mnie żadna. Często wyjeżdżam, zostawiam życie na miesiąc, dwa" – wyznała przed laty w wywiadzie dla "Twojego Stylu".Pierwszą powieść, najpierw odrzuconą przez kilka wydawnictw, "Podróż ludzi Księgi", wydała w 1993 roku. Po latach jej pisanie będzie wspominać jako "mękę", "bolesne zmaganie się z formą, trudności w zapanowaniu nad postaciami, zmaganie z konsekwencją w narracji". Męka ostatecznie opłaciła się - Polskie Towarzystwo Wydawców Książek nagrodziło "Podróż" jako najciekawszy w niej ważne zdanie: "Każda książka napisana przez człowieka wychodzi poza niego. Człowiek, który pisze książkę, przekracza siebie, bo czyni odważną próbę określenia siebie i nazwania". Okładka książki "Prawiek i inne czasy" autorstwa Olgi Tokarczuk / Źródło: mat. prasowe Tokarczuk zostaje wtedy specjalistką od przekraczania siebie. Ale po kolei. W 1996 roku ukazała się powieść "Prawiek i inne czasy". Saga dwóch rodzin z fikcyjnej wsi Prawiek, przeplatana wątkami filozoficznymi, znalazła się w finale Nagrody Literackiej "Nike", uzyskała też nagrodę czytelników, Paszport "Polityki" i Nagrodę Fundacji im. to nie był koniec sukcesów. Drugą "Nike" czytelników już wkrótce przyniósł jej "Dom dzienny, dom nocny" (1998). A przecież później Tokarczuk zdobyła tę nagrodę jeszcze trzykrotnie: za "Grę na wielu bębenkach", "Biegunów" i "Księgi Jakubowe". Nie ma drugiej tak docenianej przez czytelników pisarki w w 2007 roku "Bieguni" przynieśli jej też "Nike" jurorów. Tę powieść można zresztą uznać za przełomową dla autorki na kilku poziomach. Bo to właśnie ona, przetłumaczona dekadę od polskiego wydania na angielski przez Jennifer Croft, została w 2018 roku nagrodzona Międzynarodową Nagrodą Bookera i zdobyła nominację do National Book odbierała Bookera, miała na sobie kolczyki, które kupiła za pieniądze zarobione 31 lat wcześniej za pracę w londyńskim hotelu, gdzie była pokojówką. "Kiedy usłyszałam werdykt jury i zupełnie nie wiedziałam, co powiedzieć, przyszły mi do głowy te kolczyki. Ich historia w jakiś sposób zamyka moją historię jako pisarki. A wszyscy lubimy takie zamknięte opowieści, bo dają nam poczucie sensu i spełnienia" – mówiła wrocławskiej "Wyborczej".Wtedy już nikt nie pukał się w czoło, gdy w towarzystwie mówiło się, że Tokarczuk ma szansę na Nobla. Anglojęzyczny świat o niej usłyszał i naprawdę się Polka z Nagrodą Bookera. "To książka wyjątkowa" / Wideo: Fakty TVN Wymyśliliśmy sobie PolskęAle w Polsce toczyła się też już wtedy nieco inna debata o Tokarczuk – nie ta pełna literackich zachwytów nad kunsztem i wyobraźnią autorki. Wywołały ją "Księgi Jakubowe".Wydana w 2015 roku powieść historyczna była wielkim wydarzeniem. Sprzedano ponad 170 tysięcy egzemplarzy, co w kraju, gdzie ponad 60 procent obywateli nie czyta ani jednej książki rocznie, było wynikiem kosmicznym. A przecież mówimy o opasłym tomiszczu – to ponad 900 stron skomplikowanej opowieści o Rzeczypospolitej Obojga Krzysztof Biedrzycki z Uniwersytetu Jagiellońskiego w rozmowie z Magazynem TVN24 żartuje, że do czytania "Ksiąg Jakubowych" potrzeba czasu, cierpliwości, bicepsów i zdrowego kręgosłupa. – A jednak widziałem ludzi czytających tę książkę w komunikacji publicznej. Bo taka właśnie jest narkotycznie wręcz wciągająca. To arcydzieło. Nawet gdyby nic więcej po nim już nie napisała, choć chyba wszyscy mamy nadzieję, że to jej nie grozi, zasłużyłaby na tego Nobla - przyznaje. Okładka książki "Księgi Jakubowe" autorstwa Olgi Tokarczuk / Źródło: mat. prasowe - Tokarczuk wprowadziła do literatury ton pogłębionej, wręcz duchowej refleksji nad stanem współczesnego człowieka. Nawet gdy pisze powieści historyczne, jak "Księgi Jakubowe", to pisze o nas. O tym doświadczeniu nieustabilizowanej tożsamości religijnej, narodowej, seksualnej i przekraczaniu jej granic. To nie jest opis socjologiczny, tylko właśnie duchowy, bo pokazuje to, co się dzieje w człowieku gdzieś głębiej i co jest najciekawsze - podkreśla inny literaturoznawca i krytyk, profesor Ryszard Koziołek z Uniwersytetu Śląskiego, dorzuca: - Cenię ją bardzo za ryzyko, które podjęła w "Księgach Jakubowych", swoistej powieści bez bohatera. Jakub nam znika, staje się nieważny, a czytelnik dostaje wielkie, niesłychanie wnikliwe, studium wieloetnicznej Polski XVIII wieku. Zwykle kochamy literaturę za bohaterów, Tokarczuk można kochać nawet bez nich."Historia Jakuba Franka jest tak zdumiewająca, że trudno uwierzyć, iż naprawdę się zdarzyła. Mówiąc w wielkim skrócie, opowiada o tym, jak spora grupa Żydów z Podola, wyznawców XVII-wiecznego kabalisty i rabina Szabtaja Cwi uważającego się za mesjasza, przeszła z wielką pompą na katolicyzm pod wodzą swojego przywódcy, kupca Jakuba Franka, przedtem zaś przez jakiś czas wyznawała islam" - pisała Tokarczuk o swojej powieści w "Książkach. Magazynie do czytania".I znów oprócz "Nike" czytelników przyszło też uznanie jurorów nagrody. Afera wybuchła, gdy tuż po werdykcie Tokarczuk powiedziała w wywiadzie: - Wymyśliliśmy historię Polski jako kraju tolerancyjnego, otwartego, jako kraju, który nie splamił się niczym złym w stosunku do swoich mniejszości. Tymczasem robiliśmy straszne rzeczy jako kolonizatorzy, większość narodowa, która tłumiła mniejszość, jako właściciele niewolników czy mordercy się nienawistne komentarze i groźby. Tokarczuk zatrudniła prawnika, ale prokuratura umorzyła sprawę, twierdząc, że są problemy z identyfikacją krakowskiego festiwalu Conrada w jej obronie stanęła sama Swietłana Aleksijewicz (noblistka z 2015 roku). - Niektórzy chcieliby pozbyć się mnie z Białorusi, tak jak niektórzy w Polsce pragnęliby odesłać z kraju Olgę Tokarczuk. Ja uważam ją za wspaniałą pisarkę – Tokarczuk w 2015 roku zdobyła Nagrodę Literacką Nike (wideo archiwalne) / Wideo: tvn24 Żyjemy w środku jej książekProfesor Ryszard Koziołek w rozmowie z Magazynem TVN24 zauważa, iż Olga Tokarczuk pokazała nam, że strategie społecznego zaangażowania literatury mogą być różne. - Nie dostrzegałem tego wyraźnie w jej twórczości w latach 90., tymczasem już wtedy, w tych mityzujących i kreacyjnych powieściach, zabierała mocny głos w debacie publicznej, czy to w kwestiach równości płci, troski o zwierzęta, czy ekologii. Okazało się, że można to robić w narracji fantazjującej wyobraźni. Teraz, gdy jesteśmy w środku debaty o równości płci czy ochronie klimatu, widać, że ona nas już wcześniej wymyśliła. Gdy w latach 90. byliśmy na konsumpcyjnym głodzie i chcieliśmy rzeczy, samochodów, podróżowania za granicę, ona pisała o dziwnych dzieciach, wędrówce między epokami, metafizyce, mistyce książek, transseksualizmie, duchowości natury. W pewnym sensie uważam ją za wnuczkę Schulza. Reaktywowała najskuteczniej, oczywiście po swojemu, jego model prozy. I to w taki sposób, że z przyjemnością czytają ją również ci niewyćwiczeni czytelnicy. Postawiła na język wyobraźni, ale dołożyła do niego problematykę społeczną - Koziołek widzi wyjątkowość Tokarczuk też w czymś, co kiedyś Miłosz uchwycił, mówiąc o literaturze rosyjskiej, która interesuje się mroczną stroną świata; tym, skąd bierze się zło, dlaczego ma taką magnetyczną siłę. - Tymczasem Tokarczuk pyta o dobro – mówi literaturoznawca. - Gdzie jest jego miejsce, skąd wyrasta, jaką ma konstrukcję i genealogię? To rzecz rzadka zarówno w literaturze popularnej, która syci się złem i przemocą, jak i tej bardziej wymagającej. Bo ta innowacyjna, skomplikowana formalnie literatura zwykle traktuje dobro jako element pedagogiczny, a nie filozoficzny. U Tokarczuk jest inaczej. To jest pisarka dobra. Nie naiwnego czy pocieszycielskiego. Są u niej rzeczy gorzkie i trudne: choroba, krzywda, samotność, wykluczenie, ale to właśnie terytorium dobra eksploruje jak nikt wspomina, że krytycy – w tym on sam - byli skłonni traktować Tokarczuk jako spóźnioną twórczynię polskiej odmiany realizmu magicznego. - Nie widzieliśmy tego, co dziś widać wyraźnie, że jej twórczość to wizjonerskie narracje zakorzenione mocno w naszych współczesnych sprawach – Fakt, że widzimy to jaśniej w ostatnich latach, wynika z tej cechy jej pisarstwa, którą Kafka nazwał "spieszącym się lustrem", jak to się zdarza niektórym zegarom. W książkach sprzed 20 lat odbijają się nasze dzisiejsze troski i problemy. Jesteśmy w samym środku wielu jej opowieści - podkreśla prof. Koziołek .Sama Tokarczuk twierdzi, że nie jest aktywistką. Ale na co dzień walczy o prawa zwierząt, staje w obronie słabszych, sprzeciwia się pisarz o nieznanym opowiadaniu Olgi Tokarczuk / Wideo: M. Siemaszko/TVN24 Wrocław Wprowadzała nas w dorosłośćUrodzony w 1983 roku Dariusz Martynowicz, popularny krakowski polonista, dobrze pamięta te słowa pisarki. Były dla niego ważne, tak jak jej literatura. Ich pierwszym spotkaniem był "Prawiek i inne czasy". - Byłem wchodzącym w dorosłość nastolatkiem. Do dziś pamiętam, ile było we mnie emocji i złości po przeczytaniu tej książki – wspomina. - Byłem wściekły na Tokarczuk, że uśmierciła na moich oczach bohaterów, z którymi nawet nie dała mi się zaprzyjaźnić. Wydawało mi się, że jej wizja świata jest nazbyt pesymistyczna, że to książka dobra dla frustratów. Teraz wiem, że to proza bardzo prawdziwa, pełna gorzkich prawd, ale i pisana z dużą czułością w stosunku do rzeczywistości. Skomplikowana tak jak skomplikowane jest ludzkie życie. Lakoniczna i pozbawiona patosu oraz prostego happy endu, na który czekamy. Tokarczuk wprowadziła mnie po prostu w świat pisarki Anny Cieplak, rocznik 1988 (zdobywczyni nagród Conrada i Gombrowicza za powieść "Ma być czysto") Tokarczuk mogła w tę dorosłość wprowadzić całe pokolenie dzisiejszych trzydziestolatków. Cieplak też czytała "Prawiek” w liceum. Wtedy, ponad dekadę po premierze, wielu polonistów zalecało go młodym jako lekturę uzupełniającą. Po rozmowie z rok młodszą ode mnie Cieplak znalazłam swój pamiętnik z tamtych czasów. 25 stycznia 2005 roku, mając 17 lat, zanotowałam w nim: "Wczoraj skończyłam 'Prawiek i inne czasy'. Rewelacyjna książka! Bez dwóch zdań. Chyba będzie jedną z moich ulubionych. Muszę poszukać jeszcze czegoś innego Olgi Tokarczuk. Koniecznie".Fragment pamiętnika Justyny Sucheckiej, autorki artykułu "Olga Tokarczuk to jest pisarka dobra"Obok kilka wynotowanych cytatów, w tym ten: "Największym oszustwem młodości jest wszelki optymizm, uporczywa wiara w to, że coś się zmieni, poprawi, że we wszystkim jest postęp".- Nobel dla Olgi Tokarczuk to ważny moment dla naszego pokolenia, które dorastało na jej lekturze. Jej książki były dla mnie przełomowe, nie wiedziałam, że w ogóle można tak pisać – mówi Cieplak. – Jestem wzruszona, bo właśnie pracuję nad redakcją książki o Odrze, w której przykładu Tokarczuk użył niemiecki publicysta Uwe Rada. Zauważa, że dzięki jej spojrzeniu udaje się podejmować ważne tematy związane z tożsamością z zupełnie innej strony - zarówno myśląc filozoficznie, jak i odnosząc się do codzienności, choćby regulacji to też wzruszające na poziomie własnych doświadczeń, bo na przykład "Biegunów" czytałam, gdy sama zaczęłam jeździć do pracy za granicę. Czuję, że Olga Tokarczuk jest już jakimś wspólnym kodem kulturowym, który może nas trochę pozszywać. Okładka książki "Księgi Jakubowe" autorstwa Olgi Tokarczuk / Źródło: mat. prasowe Inną wzruszoną pisarkę spotkałam w czwartek w studio TVN24 przy Wiertniczej w Warszawie. Sylwia Chutnik biegła do następnego programu, by opowiedzieć o Tokarczuk. - Może to dobrze, że Olgi dziś nie ma w Polsce. Jest taka skromna, skupiona na pracy, a nie na gadaniu, że nie wiem, jakby to zniosła – westchnęła. Śmiała się, że jeszcze nigdy w mediach nie było jednego dnia tylu polskich pisarzy i pisarek. – Jakby to cała polska literatura dostała Nobla – rzeczywiście jest skromna i chroni swoją prywatność. Do jej mówienia o sobie pasuje mi fragment z opowiadania "Szkocki miesiąc" (z tomu "Gra na wielu bębenkach"): "Pierwszy raz w życiu pisałam o sobie, ale z zaskoczeniem odkrywałam, że pisanie o sobie tworzy kogo innego. Że nie można być jednocześnie obserwatorem i obserwowanym. Pewnie dlatego w każdych wspomnieniach jest jakiś fałsz, a w każdej autobiografii kreacja".Tak, ten też odnotowałam w pamiętniku. To było lato po maturze, 2006 ma kanonu bez TokarczukTu i teraz jest wspaniale, ale zróbmy na moment jeszcze jeden skok w przeszłość. Jest rok 1998, Olga Tokarczuk tworzy opowiadanie dla "Tygodnika Powszechnego". Jerzy Pilch napisze o nim później, że to tekst wybitny. "Jest to wydarzenie, jest to być może opowiadanie co najmniej dziesięciolecia" – będzie piał z lat później to właśnie opowiadanie, "Profesor Andrews w Warszawie" (opublikowane również w tomie "Gra na wielu bębenkach"), znajdzie się na liście obowiązkowych lektur w czteroletnich liceach. Polonista Darek Martynowicz uważa, że jedno opowiadanie na liście lektur to zdecydowanie za mało. Z uczniami od lat omawia "Prawiek i inne czasy" czy "Dom dzienny, dom nocny". - Jej książki pokazują, że życie każdego człowieka, choć bywa czasami bardzo skomplikowane, pocięte i trudne, jest wielką wartością, a każdy człowiek niezależnie od swojej inności zasługuje na ciepło i miłość. Tokarczuk tworzy świat wielowymiarowy, w którym jest miejsce na pytania, wątpliwości, błędy, emocje, a brak jest gotowych jednoznacznych prostackich recept. Bo każdy przeżywa życie na swój wyjątkowy sposób. Jej twórczość to wielka lekcja pokory, refleksyjności i poszanowania inności występującej w jej książkach pod wieloma postaciami - pamiętnika Justyny Sucheckiej, autorki artykułu "Olga Tokarczuk to jest pisarka dobra"Twórczość Tokarczuk nie podoba się oczywiście wszystkim. Do Martynowicza kiedyś napisał rodzic, wzywając, by polonista nie omawiał z dziećmi książek, które są "deprawujące i niemoralne". Chodziło właśnie o "Prawiek". Polonista był mocno zdziwiony. – Przecież to książka niesamowita, która nie tylko jest wspaniałą realistyczno-magiczną opowieścią o życiu, ale także kluczem do świata literatury, Biblii, mitologii, historii, filozofii. Uczniowie szybko dostrzegają w "Prawieku" metaforę świata, a w losach bohaterów tej książki przedstawionych nieraz okrutnie, ale z wielką czułością, odkrywają prawdy o ludzkim życiu - wskazał. Sama w liceum wynotowałam z "Prawieku" jeszcze taki fragment, najpewniej ku przestrodze: "Wyobrażanie sobie jest w gruncie rzeczy stwarzaniem, jest mostem pojednania między materią a duchem. Zwłaszcza gdy robi się to często i intensywnie. Wtedy obraz przekształca się w kroplę materii i włącza do przepływów życia. Czasem po drodze coś się w nim zniekształca i zmienia. Wszystkie ludzkie pragnienia zatem, jeżeli są wystarczająco silne, spełniają się. Nie zawsze jednak do końca tak, jak się tego oczekiwało".Na lekcjach z Martynowiczem licealiści rysują mapy Prawieku, tworzą gry karciane i planszowe na podstawie powieści. - Do dziś jedną z rzeczy, z których jestem najbardziej dumny jako nauczyciel, jest fakt, że się nie przestraszyłem i nie uległem naciskom i presji. Czytam Tokarczuk i zamierzam to robić z moimi licealistami do końca świata i jeszcze jeden dzień dłużej - deklaruje podróż się szybko nie skończyA właśnie, "do końca świata i jeszcze jeden dzień dłużej"... Olgę Tokarczuk można było w tym roku spotkać na festiwalu Pol'and'Rock (dawnym Przystanku Woodstock) w Kostrzynie nad Odrą, gdzie padło wiele ważnych, nie tylko dla młodych ludzi, namiocie Akademii Sztuk Przepięknych opowiadała uczestnikom festiwalu, że żyjemy w kulturze przesytu, która jest nastawiona na ciągłe mówienie "tak". – Chcesz gdzieś pojechać? Tak. Chcesz mieć coś jeszcze? Tak. Chcesz coś jeszcze zrobić? Tak – mówiła. – W świecie przesytu i niekontrolowanego przerostu wszystkiego, począwszy od potrzeb, a skończywszy na śmieciach, musimy zacząć się uczyć mówić "nie". Być może taka filozofia, którą nazywam "etyką ograniczenia", będzie czymś, co zacznie odgrywać coraz większą rolę w wychowaniu moralnym młodych ludzi. Nie musi być religijnie powiązana, ale chodzi o to, żebyśmy byli czujni w tym, co nam narzuca świat. Żebyśmy budowali mądre, asertywne kim się czuje, odpowiedziała, że ma wiele tożsamości, bo tożsamość jest jak piętrowy tort. - Dzisiaj w Kostrzynie nad Odrą, na granicy między Polską a Niemcami, jestem Europejką. Jestem wychowana w kulturze europejskiej, znam europejską literaturę, jakieś języki obce. Oczywiście jestem Polką. Emocjonalnie i kulturowo czuję wspólnotę z ludźmi tutaj. Czuję się też kobietą, bo to pewna wspólnota doświadczenia: macierzyństwo, słabszość fizyczna, dyskryminacja. Jestem matką, pisarką, Dolnoślązaczką - że nie da się zredukować do jednego punktu, jeśli chodzi o tożsamość. Tłumaczyła, że każdy człowiek rodzi się z wielkim potencjałem i ma wiele osobowości. – Te niezrealizowane gdzieś w nas zostają. Jako pisarka bardzo często z nich korzystam – przyznała. Gdy jedna z uczestniczek festiwalu zapytała, czy jest jakieś miejsce, do którego Tokarczuk chciałaby pojechać, pisarka odpowiedziała, że jest zmęczona podróżami. - Chciałabym mieć dwa, trzy lata, kiedy nigdzie nie pojadę - otrzymaniu Nagrody Nobla może być z tym TEŻ: "Coś jest ze światem nie tak" - wykład noblowski Olgi Tokarczuk"Nosi tę suknię, a do niej dredy. Ma gdzieś, czy ktoś powie, że to niekobiece czy niepoważne" - rozmowa z Anną Kowalczyk, autorką książki "Brakująca połowa dziejów"Wicepremier Sasin: nie czytałem żadnej książki Tokarczuk. Czy przeczyta? "Raczej chyba nie" - Droga Kandydatko, Drogi Kandydacie, jednym z elementów egzaminu wstępnego jest rozmowa z komisją na temat przeczytanej, wybranej z naszej listy, jednej lektury. Nie będziemy pytać o szczegóły treści. Zależy nam na rozmowie o Twoich wrażeniach, przemyśleniach i wnioskach dotyczących tej lektury – informuje na swojej stronie inernetowej Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Jerzego Grotowskiego. Lista lektur, które mają być omawiane z komisją prezentuje się następująco: 1. Margaret Atwood, „Opowieść podręcznej” 2. Angela Carter, „Krwawa komnata” (z tomu „Czarna Wenus”) 3. Jarosław Iwaszkiewicz, „Kochankowie z Marony” 4. Czesław Miłosz, „Orfeusz i Eurydyka” 5. Sławomir Mrożek, jednoaktówka „Na pełnym morzu” 6. Platon, „Uczta” 7. Olga Tokarczuk, „Najbrzydsza kobieta świata” (z tomu „Gra na wielu bębenkach”) Okazuje się, że lektury zalecane przez szkołę zawierają treści o charakterze wręcz „pornograficznym”, o czym poinformował w mediach społecznościowych prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP) oraz wiceprzewodniczący Rady Dialogu Społecznego Cezary Kaźmierczak, którego 13-letnia córka aplikuje do tego liceum. – Pedofilia w 21 Społecznym Liceum Ogólnokształcącym w Warszawie??? – alarmuje Kaźmierczak Jak podkreślił szef ZPP, ani on, ani jego żona „nie są obeznani w literaturze porno”, więc lista nie wzbudziła u nich żadnych podejrzeń i zapisali córkę na egzamin. - Przed udostępnieniem dziecku książek Frau Kaźmierczak postanowiła zerknąć na pierwsze rekomendowane dzieło, „Krwawą Komnatę”. Wszystkie włosy stanęły jej dęba. Oto o czym chciał rozmawiać jakiś pedofil bądź zboczeniec z moją 13-latką! O jej „wrażeniach, przemyśleniach i wnioskach dotyczących tej lektury” – pisze Kaźmierczak, dodając, że „całe opowiadanie jest o seksie”. - „Mężczyzna w czarnej masce wolną ręką manipuluje przy kutasie, zakrzywionym w górę jak szabla, którą dzierży”. „Tuzin mężów wbijało na pal tuzin oblubienic”. "Bez żadnej powściągliwości położył mi władczo rękę na piersi i kazał mi włożyć obrożę, bo ze swojego stroju zachowała tylko ją”. „Słyszałam jego ostry krzyk i bluźnierstwa w chwili orgazmu, krwawiłam” – cytuje wybrane fragmenty książki oburzony ojciec. Jak podkreśla, podobne treści zawiera kolejna proponowana przez szkołę lektura „Opowieść podręcznej". – „Komendant obcuje wtedy z Podręczną leżącą na łonie żony". „Została schwytana i postawiona przed możliwością wyboru między wysłaniem do Kolonii a prostytucją". „Jezebel – ekskluzywny burdel dla wyższych funkcjonariuszy reżimu" – czytamy we wpisie Kaźmierczaka. - Kolejna książka „Kochankowie z Marony” Iwaszkiewicza to pasjonującą opowieść o trójkącie miłosnym biseksualisty, homoseksualisty oraz heteroseksualnej kobiety. Lektura wprost i jak najbardziej odpowiednia dla 13 letniej dziewczynki - kontynuuje oburzony szef ZPP, po czym nie przebiera w słowach, zapowiadając wyciągnięcie konsekwencji. - Jestem bardzo zainteresowany, który to sku*wysyn chce w 21 SLO w Warszawie prowadzić tego typu rozmowy z dziećmi i jak to w ogóle jest możliwe i jak to jest możliwe, że organa państwa polskiego to tolerują. Nie zostawię tak tej sprawy - deklaruje Cezary Kaźmierczak. Źródło: Niedawno w swoim księgozbiorze odkryłam tom opowiadań Olgi Tokarczuk. Gra na wielu bębenkach wydała mi się idealnym odpoczynkiem od dłuższej formy, ponadto dawno już nie czytałam Tokarczuk, od czasów lektury Prowadź swój pług przez kości umarłych. Postanowiłam więc przypomnieć sobie styl autorki, tym bardziej, że Księgi Jakubowe czekają. Sądziłam, że będzie to dobry pomysł na wprawienie się przed dłuuuugą formą najnowszej powieści Tokarczuk. Nie był. Przede wszystkim uważam, że styl opowiadań Tokarczuk jest bardzo nierówny. W zbiorze jest dziewiętnaście historii, a zaledwie kilka z nich urzekły mnie pomysłem albo formą, coś we mnie poruszyły. Większość wydała mi się zmanierowana, jakby celowo udziwniona stylem. Ostatniego opowiadania nawet nie doczytałam do końca, zmęczona i znudzona. Najbardziej podobały mi się historie zawarte w opowiadaniach Podmiot, Wieczór autorski, Ariadna na Naxos, Tancerka, Najbrzydsza kobieta świata, Skoczek oraz Otwórz oczy, już nie żyjesz. Podmiot - przewrotna, zabawna historyjka z życia pisarza, którego prześladuje jego sobowtór. Otwórz oczy, już nie żyjesz - spodobało mi się płynne, ledwo dostrzegalne przenikanie rzeczywistości bohaterki z rzeczywistością czytanej przez nią książki. Zaskakująca fabuła z nietuzinkowym pomysłem, jego realizacją i rozwiązaniem. Wieczór autorski - historia pewnego romansu, studium kobiety żyjącej wspomnieniem, nie rzeczywistością. Pięknie oddane jej emocje: lęki, miłość, tęsknotę, cierpienie. Perfekcyjnie i prawdziwie pokazane przeżycia kobiety łudzącej się uczuciem mężczyzny, który tak naprawdę nie istniał, był wytworem jej wyobrażeń. Ariadna na Naxos - czysta miłość do muzyki, do opery, pięknie przekazana przez ludzkie emocje prostolinijnej kobiety. Tancerka - opowieść o odważnej kobiecie, która żyła tak, jak chciała i robiła to, co kochała, całe swoje życie pragnąc tylko akceptacji i miłości. Piękne opowiadanie, które przypominało mi, jak bardzo kochał mnie mój ojciec i ponownie uświadomiło, jak wielkie mam szczęście, mając tak cudownych rodziców. Skoczek - przejmujące, wywołujące dreszcze opowiadanie o doświadczonym małżeństwie, o jej i jego samotności w tym związku, o ich zmęczeniu w ratowaniu miłości, która wydaje się już tylko wyobrażeniem. Przerażająca wizja, której nigdy nie chciałabym doświadczyć. Najbrzydsza kobieta świata - to z kolei bardzo ponura, smutna i dramatyczna opowieść o okrucieństwie, jakiego doświadcza ktoś nie pasujący do społeczeńswa. Bardzo obrazowo i niezwykle dobitnie Tokarczuk pokazuje ludzkie okrucieństwo, hipokryzję i niezdrową ciekawość. Siedem naprawdę opowiadań na dziewiętnaście w całej książce to niedużo, przynajmniej ja tak uważam. Pozostałe opowiadania wydały mi się mało poruszające, zaledwie w poprawnym stylu, kilka wręcz mnie odrzuciło, sprawiwszy wrażenie przerostu formy nad treścią. Wróżenie z fasoli - całkiem zabawna historyjka, która jednak nie pobudza do głębszych relfeksji. Czy ludzie naprawdę są tak głodni przyszłości, że gotowi są słuchać absurdalnych wróżb z ziaren fasoli? Wróżby, te prawdziwe wieszczenia, zawsze mnie przerażały, poznanie swojej przyszłości, nawet najmniej istotne, zdaje mi się poddawaniem fatum, oddawaniem kontroli komuś innemu. Zdobycie Jerozolimy. Raten 1675 - satyra na szlachectwo, jego bezmyślne wywyższanie się tylko z racji urodzenia, trawienie majątku dla bezsensownej rozrywki, snobizmu. Profesor Andrews w Warszawie - niezłe, dość lekkie opowiadanie o Angliku w polskiej stolicy w czasie stanu wojennego (?). Realistycznie oddane zagubienie głównego bohatera potęguje grozę wydarzeń odbywających się w tle, o których tak naprawdę nikt nic nie wie. Żurek - to dość zabawna opowieść o zaskakującej ludzkiej dobroci wśród wiejskiej społeczności, której jednak nie wszyscy rozumieją i popierają. Bardo. Szopka - nie jestem w stanie nic sensownego napisać o tym opowiadaniu, nie ma dla mnie polotu, puenty, fabuły. Che Guevara - mam wrażenie, że przegadane opowiadanie odwołujące się do naszej historii przez pryzmat wyobcowanych, szalonych bohaterów i ich opiekunki. Najgorsze wydały mi się opowiadania, w których Tokarczuk posiłkuje się większym lub mniejszym wątkiem fantastycznym dla rozwiązania fabuły. O ile w powieściach balansowanie na granicy snu i rzeczywistości bardzo mi pasuje i budzi moją romantyczną stronę (wspomniany wcześniej Prowadź swój pług…, Prawiek i inne czasy), o tyle w tych opowiadaniach korzystanie z magicznych akcesoriów całkowicie psuje jakikolwiek wydźwięk historii. Wyspa - opowiadania obrazuje samotność w najgorszej wersji, nie z wyboru, zdanie na swoje wnętrze, ze wszystkimi koszmarami na wierzchu. Niestety, chociaż historia zapowiada się ciekawie, im dalej, tym gorzej, a fantastyczny finał zupełnie mi do tej opowieści nie pasuje. Glicynia - na początku odrzucała mnie bohaterka, perwersyjna i nie potrafiąca poskromić swojego głodu matka, pod koniec odrzucała mnie również jej córka, a magia w tej historii sprawiła, że opowieść stała się dla mnie kompletnie bez sensu. Życzenie Sabiny - kolejne dziwne opowiadanie, które nie do końca do mnie przemawia. Pragnienie ciężarnej kobiety, jej tęsknota za dziewczęcą energią, którą dają swoim lalkom małe dziewczynki. Próba generalna - opowieść o końcu świata (?), globalnej katastrofie ekologicznej, którą pewne małżeństwo postanawia przeczekać, od promieniowania zasłaniając się kocami w oknach i rozmawiając o niczym. Bezmyślni, obcy sobie, wygadujący bzdury zaczerpnięte ze starych gazet i telewizji, powtarzających swoje utarte nawyki. Olga Tokarczuk (ur. 29 stycznia 1962 w Sulechowie) – polska pisarka, eseistka, poetka i autorka scenariuszy, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018, a także innych nagród, The Man Booker International Prize 2018 za powieść Bieguni oraz Nagrody Literackiej „Nike” za powieści: Bieguni (2008) i Księgi Jakubowe (2015). Prezentowane zestawienie bibliograficzne w wyborze zostało sporządzone na podstawie elektronicznych baz danych Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Opolu oraz baz Biblioteki Narodowej. Bibliografia została podzielona na literaturę podmiotu i przedmiotu, składa się z 317 opisów bibliograficznych, obejmujących swoim zakresem czasowym lata 1993-2020. Materiał bibliograficzny uporządkowany został alfabetycznie, z podziałem na wydawnictwa zwarte i artykuły w czasopismach. Wydawnictwa zwarte dostępne w PBW w Opolu ii/lub filiach oznaczone są sygnaturą. Bibliografia podmiotowa: Książki: 1. Anna In w grobowcach świata / Olga Tokarczuk. – Kraków : “Znak”, 2006. – 218,[6] s. ; 21 cm. – ( Mity ). ISBN 83-240-0739-3 ISBN 978-83-240-0739-4 M 195176 (Opole) 2. Bieguni / Olga Tokarczuk. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2008. – 451, [7] s. : il. ; 21 cm. ISBN 978-83-08-03987-8 M 200391 M 200417 (Opole) 3. Dom dzienny, dom nocny / Olga Tokarczuk. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2008. – 389, [1] s. ; 20 cm. ISBN 978-83-08-04006-5 M 200392 (Opole) 4. Dom dzienny, dom nocny / Olga Tokarczuk. – Wałbrzych : “Ruta”, 1999. – 277, [3] s. ; 21 cm. ISBN 83-900281-9-0 M 061020 (Nysa) 5. / Olga Tokarczuk. – Wyd. 6 (2 popr.). – Wałbrzych : “Ruta”, 1999. – 220, [1] s. ; 22 cm. ISBN 83-912865-1-7 C 050061 (Kluczbork) 6. Gra na wielu bębenkach / Olga Tokarczuk. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, [2018]. – 409,[2] s. ; 21 cm. ISBN 978-83-08-06055-1 M 055558 (Kluczbork) 7. Gra na wielu bębenkach / Olga Tokarczuk. – w tej ed. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2007. – 409,[2] s. ; 21 cm. ISBN 978-83-08-04031-7 M 196713 (Opole) 8. Gra na wielu bębenkach : 19 opowiadań / Olga Tokarczuk ; rys. Małgorzata Laszczak. – Wałbrzych : “Ruta”, 2001. – 342, [2] s. : il. ; 20 cm. ISBN 83-91-2865-9-2 M 193719 (Opole) 9. Księgi Jakubowe albo Wielka podróż przez siedem granic, pięć języków i trzy duże religie, nie licząc tych małych […] / Olga Tokarczuk. – Wielka podróż. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2017. – 903, [9] s. : il. ; 24 cm. ISBN 978-83-08-04939-6 M 068578 (Nysa) 10. Księgi Jakubowe albo Wielka podróż przez siedem granic, pięć języków i trzy duże religie, nie licząc tych małych […] / Olga Tokarczuk. – Wielka podróż. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2015. – 903, [9] s. : il. ; 24 cm. ISBN 978-83-08-04939-6 M 053928 (Kluczbork) 11. Księgi Jakubowe albo Wielka podróż przez siedem granic, pięć języków i trzy duże religie, nie licząc tych małych […] / Olga Tokarczuk. – Wielka podróż. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2015. – 903, [9] s. : il. ; 24 cm. ISBN 978-83-08-04939-6 M 63380 KK (Kędzierzyn-Koźle), M 212854 (Opole) 12. Lalka i perła / Olga Tokarczuk. – Wyd. 2. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2006. – 84,[3] s. ; 20 cm. ISBN 83-08-03875-1 M 196775 (Opole) 13. Moment niedźwiedzia / Olga Tokarczuk. – Warszawa : Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2012. – 90, [2] s. ; 20 cm. ISBN 978-83-62-46736-5 14. Opowiadania bizarne / Olga Tokarczuk. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, [2019]. – 249, [6] stron ; 22 cm. ISBN 978-83-08-06498-6 15. Ostatnie historie / Olga Tokarczuk. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2017. – 291, [4] s. ; 21 cm. ISBN 978-83-08-06056-8 M 068600 (Nysa) 16. Ostatnie historie / Olga Tokarczuk. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2016. – 291, [4] s. ; 21 cm. ISBN 978-83-08-06056-8 M 053956 (Kluczbork), M 214918 (Opole) 17. Podróż ludzi księgi / Olga Tokarczuk. – [ popr.]. – Warszawa : “ 1997. – 215,[1] s. ; 20 cm. ISBN 83-87021-20-2 M 178777 (Opole) 18. Prawiek i inne czasy / Olga Tokarczuk. – [ – Warszawa : “ 1998. – 265,[7]s. ; 20 cm. – ( Archipelagi ). ISBN 83-87021-57-1 M 179267 (Opole) 19. Prawiek i inne czasy / Olga Tokarczuk. – Warszawa : “ 1997. – 269,[3] s. ; 20 cm. – ( Archipelagi ). ISBN 83-87021-57-1 M 193783 (Opole) 20. Profesor Andrews w Warszawie ; Wyspa / Olga Tokarczuk. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2018. – 75, [4] strony ; 20 cm. ISBN : 978-83-08-06550-1 21. Prowadź swój pług przez kości umarłych / Olga Tokarczuk. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2009. – 314, [3] s. ; 21 cm. ISBN 978-83-08-04397-4 M 202394 (Opole) 22. Szafa / Olga Tokarczuk. – Wyd. 1 w tej ed., dodr. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2008. – 62, [3] s. ; 20 cm. ISBN 978-83-08-04284-7 M 200407 (Opole) 23. Szafa / Olga Tokarczuk. – [Wyd. 2]. – Wałbrzych : “Ruta”, 1998. – 45, [1] s. ; 20 cm. ISBN 83-900-281-8-2 C 049885 (Kluczbork) 24. Zgubiona dusza / Olga Tokarczuk ; [ilustracje] Joanna Concejo. – Wrocław : Wydawnictwo Format, 2017. – [48] s. : il. ; 27 cm. ISBN 978-83-61-488-743 C 055734 (Kluczbork), M 219006 (Opole) Artykuły z czasopism: 25. A czyje to / Olga Tokarczuk // Gazeta Wyborcza. – 2019, nr 299, dod. Na wspólne święta, s. 44-45 26. A teraz uważajcie / Olga Tokarczuk // Strony. – 2009, nr 3, s. 148-15 27. Amos: fragm. / Olga Tokarczuk // Kresy. – 1997, nr 2, s. 27-34 28. Ariadna na Nakssos / Olga Tokarczuk // Pogranicza. – 2001, nr 2, s. 11-19 29. Awantura o kury / Olga Tokarczuk; rozm. przepr. Katarzyna Kubisiowska // Tygodnik Powszechny. – 2012, nr 15, s. 41-43 30. Bieguni – ludzie w podróży / Olga Tokarczuk // Gazeta Wyborcza. – 2007, nr 234, s. 28 31. Czas Genowefy / Olga Tokarczuk // Arkusz. – 1996, nr 2, s. 11 32. Czas Kłoski / Olga Tokarczuk // Odra. – 1996, nr 4, s. 83-86 33. “Czasami rozprasza tykanie zegarka” / Olga Tokarczuk ; rozm. Marcin Wilk // Polonistyka. – 2016, nr 1, s. 12-14 34. Czuły narrator / Olga Tokarczuk // Rzeczpospolita. – 2019, nr 286, s. A8 35. Ćwiczenia z obcości / Olga Tokarczuk // Znak. – 2017, nr 7-8, s. 6-11 36. Droga chlebowa : opowieść wigilijna / Olga Tokarczuk // Tygodnik Powszechny. – 2007, nr 51/52, s. 28-29 37. Fryzjer / Olga Tokarczuk // Arkusz. – 2002, nr 6, s. 8-9 38. Gdy odrzucamy własną odpowiedzialność, tworzy się piekło : dlaczego czytam Josepha Conrada // Olga Tokarczuk // Gazeta Wyborcza. – 2017, nr 280, s. 2 39. Goerbersdorf / Olga Tokarczuk // Odra. – 2008, nr 5, s. 5-12 40. Jak tłumacze ratują świat / Olga Tokarczuk // Książki. – 2019, nr 3, s. 42-46 41. Jak wymyślić heterotopię: gra towarzyska / Olga Tokarczuk // Krytyka Polityczna. – 2009, nr 19, s. 12-20 42. Jasnowidz / Olga Tokarczuk // Gazeta Wyborcza 1998, nr 232, s. 18-19 43. Klasyka dwóch perspektyw / Olga Tokarczuk // Strony. – 2010, nr 5, s. 148-151 44. Kłamstwo, czyli pięć minut niedźwiedzia / Olga Tokarczuk // Res Publica Nowa. – 2002, nr 8, s. 36-37 45. Koniektura, imaginacja i żywioł pisania / Olga Tokarczuk ; rozm. przepr. Sergiusz Sterna-Wachowiak // Odra. – 2019, nr 12, s. 31-41 46. Kunicki / Olga Tokarczuk // Pogranicza. – 2005, nr 2, s. 5-7 47. Lalka Olgi: kim jest Izabela, kto to jest Wokulski / Olga Tokarczuk // Polityka. – 2001, nr 15, s. 60-62 48. List Nachmana Jakubowskiego do pana w Częstochowie / Olga Tokarczuk // Odra. – 2014, nr 3, s. 79-83 49. Literatura dziecięca w pracy wychowawcy : Muminki – droga do dojrzałości / Olga Tokarczuk // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 1993, nr 10, s. 443-449 50. Marek Marek / Olga Tokarczuk // Rzeczpospolita. – 1998, nr 262, s. 14-15 51. Maski zwierząt / Olga Tokarczuk // Krytyka Polityczna. – 2008, nr 15, s. 63-76 52. „Moja książka jest celebracją śmierci” / Olga Tokarczuk ; rozm. przepr. Anna Wojciechowska // Orbis Linguarum: legnickie rozprawy filozoficzne. – 2005, s. 297-301 53. Muminki : droga ku dojrzałości (wybór) / Olga Tokarczuk // Guliwer. – 1994, nr 4, s. 35-38 54. Najbrzydsza kobieta świata / Olga Tokarczuk // Studium. – 2001, nr 4, s. 29-37 55. Nieskończenie wielkie pogranicze / Olga Tokarczuk // Rzeczpospolita. – 2002, nr 150, s. A11 56. Notatki o Franku / Olga Tokarczuk // Twórczość. – 2006, nr 7, s. 75-91 57. O lataniu spontanicznym / Olga Tokarczuk // Charaktery. – 2019, nr 11, s. 80-83 58. Okno / Olga Tokarczuk // Gazeta Wyborcza. – 2020, nr 80, s. 21 59. Opowiadania pod dyktando / Olga Tokarczuk // Polityka. – 2005, nr 12, s. 72-73 60. Panu Bogu – Polacy / Olga Tokarczuk // Rzeczpospolita. – 1998, nr 226, s. 15. 61. Podróż pociągiem z Europy na śląską prowincję z uwzględnieniem granic / Olga Tokarczuk // Krytyka Polityczna. – 2004, nr 5, s. 16-23 62. Podziemne rzeki / Olga Tokarczuk ; rozm. przepr. Gabriela Łęcka // Polityka. – 1997, nr 4, s. 46-48 63. Polacy i Niemcy: mapa przyjaźni / Olga Tokarczuk // Gazeta Wyborcza. – 2006, nr 295, s. 18-19 64. Postacie na wolności / Olga Tokarczuk ; rozm. przepr. Michał Paweł Markowski // Tygodnik Powszechny. – 2019, nr 45, s. 100-104 65. Profesor Andrews w Warszawie / Olga Tokarczuk // Tygodnik Powszechny. – 1998, nr 51/52, s. 11 66. Przejście / Olga Tokarczuk // Pogranicza. – 2001, nr 5, s. 13-15 67. Pstrąg w migdałach / Olga Tokarczuk // Krytyka Polityczna. – 2005, nr 7/8, s. 222-225 68. Rubież / Olga Tokarczuk // Książki . – 2015, nr 4, s. 34-38 69. Skarb / Olga Tokarczuk // Dialog. – 2000, nr 4, s. 5-20 70. Szkocki miesiąc : opow. / Olga Tokarczuk // Rzeczposolita. – 1999, nr 300, s. F1-F4 71. Sztukmistrz / Olga Tokarczuk // Odra. – 2004, nr 6, s. 89-100 72. Świat z odwrotnej strony / Olga Tokarczuk // Tygodnik Powszechny. – 2019, nr 42, s. 19-21 73. Świat jest tkaniną / Olga Tokarczuk // Dziennik Trybuna. – 2019, nr 244/245, s. 12-13 74. Świat stał się brzydki / Olga Tokarczuk ; rozm. przepr. Janusz Wróblewski // Polityka. – 2017, nr 31, s. 76-78 75. Światy bizarne / Olga Tokarczuk ; rozm. przepr. Katarzyna Kubisiowska // Tygodnik Powszechny. – 2018, nr 14, s. 88-92 76. “Czasami rozprasza tykanie zegarka” / Olga Tokarczuk ; rozm. Marcin Wilk // Polonistyka. – 2016, nr 1, s. 12-14 77. Tokarczuk: Wrocław to otwartość, odwaga i pogoda ducha / Olga Tokarczuk // Gazeta Wyborcza. – 2019, nr 287, s. 6 78. Tropem herezji / Olga Tokarczuk ; rozm. przepr. Tomasz Stawiszyński // Tygodnik Powszechny. – 2014, nr 42, s. 56-59 79. W co grają zwierzęta / Olga Tokarczuk // Książki. – 2015, nr 2, s. 30-33 80. Walka o przeszłość / Olga Tokarczuk ; rozm. przepr. Justyna Sobolewska // Polityka. – 2016, nr 24, s. 84-86 81. Warszawa. Silnik Diesla : (opowieść w obrazkach) : fragm. / Olga Tokarczuk // Pomosty. – 2003, T. 8, s. 97-100 82. Wieczór autorski / Olga Tokarczuk // Borussia. – 2000, nr 20/21, s. 10-19 83. Wikipedysta warszawski / Olga Tokarczuk // Książki. – 2011, nr 1, s. 26-27 84. Wizyta / Olga Tokarczuk // Książki. – 2018, nr 1, s. 48-51 85. Wracaj do nas, jak tylko będziesz mogła / Olga Tokarczuk // Tytuł. – 2000, nr 3, s. 122-132 86. Żurek: opowiadania wigilijne / Olga Tokarczuk // Gazeta Wyborcza. – 1999, nr 300, s. 15-16 Bibliografia przedmiotowa: Książki: 87. 1984: literatura i kultura schyłkowego PRL-u / pod redakcją Kamili Budrowskiej, Wiktora Gardockiego i Elżbiety Jurkowskiej. – Literatura i kultura schyłkowego PRL-u. – Warszawa : Instytut Badań Literackich PAN. Wydawnictwo, 2015. – 465 s. : il. ; 22 cm. – (Badania Filologiczne nad Cenzurą PRL ;, t. 5 ). ISBN 978-83-64703-69-0 M 216473 (Opole) 88. Argonauci naszych czasów : o prozie polskiej (i niepolskiej) / Maria Jentys. – Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, cop. 2009. – 372 s. ; 21 cm. ISBN 978-83-7611-525-2 M 61312 KK (Kędzierzyn-Koźle), M 202401 (Opole) 89. Czy są jakieś pytania? : szkice o najnowszej literaturze polskiej / pod redakcją Justyny Pyzi i Józefa M. Ruszara ; [recenzent naukowy prof. UAM dr hab. Michał Januszkiewicz, dr. hab. Radosław Sioma (UMK)]. – Kraków ; Warszawa : Instytut Literatury ; Wydawnictwo Naukowe UKSW, 2019. – 430, [2] s. ; 24 cm. – (Biblioteka Pana Cogito ). ISBN 978-83-66359-06-2 (oprawa miękka ; IL) ISBN 978-83-8090-621-1 (oprawa miękka ; WN UKSW) M 055140 (Brzeg), M 057230 (Kluczbork), M 069479 (Nysa), M 220213 (Opole) 90. Edukacja polonistyczna wobec Innego / red. Anna Janus-Sitarz. – Kraków : Towarzystwo Autorów i wydawców Prac Naukowych “Universitas”, cop. 2014. – 304 s. : il. ; 21 cm. – (Edukacja Nauczycielska Polonisty ). ISBN 978-83-242-2344-2 M 212497 (Opole) 91. Jak działać za pomocą słów? : proza Olgi Tokarczuk jako dyskurs krytyczny / Katarzyna Kantner. – Kraków : [Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych “Universitas”], [cop. 2019]. – 329, [6] s. ; 24 cm. – (Modernizm w Polsce : studia nad nowoczesną polską literaturą, sztuką, kulturą i myślą humanistyczną ;, 61 ). ISBN 978-83-242-3524-7 M 069473 (Filia Nysa) 92. Olga Tokarczuk : „Szafa” / oprac. Bożena Szałasta-Rogowska ; [red. nauk. Romuald Cudak, Wioletta Hajduk-Gawron, Jolanta Tambor]. – Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2015. – 67 , [5] s. : il. Kolor. ; 17 cm. – (Czytaj po Polsku: materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego; ISBN 978-83-801-1268-55, ISBN 978-83-801-1268-62 93. Przestrzeń w języku i w kulturze : analizy tekstów literackich i wybranych dziedzin sztuki / red. Jan Adamowski. – Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2005. – 292 s. ; 19 cm. M 192165 M 192166 (Opole) 94. Szkolna lektura bliżej teraźniejszości / red. Anna Janus-Sitarz. – Kraków : Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych “Universitas”, 2011. – 321, [3] s. fot., il. ; 21 cm. – (Edukacja Nauczycielska Polonisty ;, XII ). ISBN 978-83-242-1244-6 M 051178 (Brzeg) 95. Światy Olgi Tokarczuk: studia i szkice / red. Magdalena Rabizo-Birek, Magdalena Pocałuń-Dydycz, Adam Bienias. – Rzeszów : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego : Stowarzyszenie Literacko-Artystyczne “Fraza”, 2013. – 380 s. : il. ; 24 cm. – (Biblioteka “Frazy”). 978-83-60678-43-5 96. W przestrzeniach tradycji : proza Izabeli Filipiak i Olgi Tokarczuk w sporach o literaturę, kanon i feminizm / Monika Świerkosz. – Warszawa : Instytut Badań Literackich PAN. Wydawnictwo : Stowarzyszenie Pro Cultura Litteraria, 2014. – 388 s. ; 23 cm. – (Lupa Obscura). ISBN 978-83-61757-49-8 97. Zawód – czytelnik : notatki o prozie polskiej lat 90 / Dariusz Nowacki. – Kraków : “Znak”, 1999. – 191, [1] s. ; 21 cm. ISBN 83-7006-901-0 M 59027 (Kędzierzyn-Koźle), M 050193 (Kluczbork), M 060882 M 063265 (Nysa), M 184055 M 184054 M 184053 (Opole) 98. Żurek : między wierszami, czyli adaptacja nietypowa / Ryszard Brylski. – Łódź : Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej, 2011. – 204, [1] s. : il. ; 21 cm + DVD. – (Warsztat Realizatora Filmowego i Telewizyjnego ;, z. 19 ). ISBN 978-83-87870-42-3 M 053420 (Kluczbork), M 067345 (Nysa), M 212305 M 212306 (Opole) Artykuły z czasopism: 99. Anna In na straganach świata / Krzysztof Uniłowski // FA-art : kwartalnik Ruchu “Wolność i Pokój”. – 2006, nr 4, s. 14-21 100. Anomalia, wstręt, fascynacja. O ciele jako obiekcie liminalnym w twórczości Olgi Tokarczuk / Natalia Gawłowska // Język Polski w Liceum. – 2013/2014, nr 3, s. 32-42 101. Argonautka. Trzy pierwsze podróże / Maria Jentys // Wyspa. – 2007, nr 2, s. 72-83 102. Biec, frunąć, myśleć / Piotr Bratkowski // Newsweek Polska. – 2018, nr 23, s. 114-115 103. Biegnę, myślę, rozumiem : Olga Tokarczuk : Nobla dedykuję Polakom / Małgorzata Kąkiel // Przeglad. – 2019, nr 42, s. 8-10 104. Biegnij Olga, biegnij! / Magdalena Barbaruk // Tygodnik Powszechny. – 2018, nr 23, s. 78-81 105. „Bieguni” albo furtka ocalenia / Tomasz Miłkowski // Dziennik trybuna. – 2018, nr 113, s. 20 106. “Bieguni” Olgi Tokarczuk – powieść konstelacyjna, alinearna / Maria Cyran // Język Polski w Gimnazjum. – 2009/2010, nr 1, s. 69-73 107. Błękitne laguny / Piotr Sikora // Tygodnik Powszechny. – 2018, nr 32, s. 65-67 108. Błogosławiony, który idzie // Anna Dobiegała // Fraza: pismo literacko-społeczne. – 2007, nr 3, s. 313-315 109. Błogosławiony, który idzie / Paweł Urbaniak // Twórczość. – 2008, nr 1, s. 97-99 110. Booker otwiera drzwi / Justyna Sobolewska // Polityka. – 2018, nr 22, s. 99-100 111. Budzik dla duszy / Jerzy Sosnowski // Gazeta Wyborcza. – 1997, nr 235, s. 13 112. Cała prawda o „prozie środka”. Cz. 2 / Krzysztof Uniłowski / FA-art : kwartalnik Ruchu „Wolność i Pokój”. – 2002, nr 4, s. 32-41 113. Cała prawda o „prozie środka”. Cz. 3 / Krzysztof Uniłowski / FA-art : kwartalnik Ruchu „Wolność i Pokój”. – 2003, nr 1/2, s. 72-75 114. Chronić niedźwiedzia / Marta Cuber // Twórczość. – 2012, nr 7, s. 102-104 115. Chronotopia uznakowiona a metafizyka rzeczy : wokół prozy Olgi Tokarczuk / Dorota Tracka // Prace Naukowe – Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie. Filologia Polska. Historia i Teoria Literatury. – 2003, z. 9, s. 103-114 116. Cogito / Arnold Toczyski // Świat Psychoanalizy. – 1997, nr 1/2, s. 206-208 117. Cyberpunkt sumeryjski / Przemysław Czapliński // Gazeta Wyborcza. – 2006, nr 213, s. 14 118. Czarująca bizarność / Katarzyna Kowalczuk // Śląsk. – 2018, nr 11, s. 66 119. Czas aniołów Olgi Tokarczuk i Gabriela Garcii Marqueza / Jolanta Koniecko // Topos. – 2007, nr 3, s. 53-63 120. Czas nauczyć się gdakać / Krzysztof Masłoń // Uważam Rze . – 2012, nr 13, s. 46-47 121. Czas Olgi / Ewa Kraskowska // Arkusz. – 1996, nr 12, s. 6-7 122. Czas Tokarczuk / Dominika Materska, Ewa Popiołek // Wiadomości Kulturalne. – 1996, nr 26, s. 12 123. Człowiek człowiekowi wilkiem / Agnieszka Holland ; rozm. przepr. Sebastian Smoliński // Kino. – 2017, nr 2, s. 18-21 124. Czy wypada jeść mięso / Dariusz Nowacki // Gazeta Wyborcza. – 2009, nr 275, s. 19 125. Czysty kraj / Maria Jentys // Twórczość. – 2005, nr 6, s. 79-81 126. Demon pośpiechu / Marcin Cielecki // Czterdzieści i Cztery. – 2009, nr 2, s. 319-327 127. Demony , duchy i potworki, czyli kłopoty z dorastaniem / Marek Nalepa // Fraza. – 1996, nr 13, s. 167-176 128. Do granic: Olga Tokarczuk i Władysław Strzemiński / Wojciech Bałus // Teksty Drugie . – 2009, nr 3, s. 103-120 129. Do grona szczęśliwych / Monika Ochędowska // Tygodnik Powszechny. – 2019, nr 42, s. 17-18 130. Dokąd jedzie Olga : przyswajanie polskich pisarzy / Iris Radisch // Forum. – 2009, nr 25, s. 50-51 131. Dom codzienny – dom podzielony, czyli rodzina zdezintegrowana w powieściach Olgi Tokarczuk / Liliana Wickowska-Maciąg // Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna. Dydaktyka. – 2004, z. 3, s. 64-71 132. Dom Olgi / Maja Wolny // Polityka. – 1999, nr 44, s. 100-105 133. Dom senny / Eliza Szybowicz // Kresy. – 2004, nr 4, s. 228-236 134. Doświadczenia lekturowe cyfrowego tubylca : na przykładzie recepcji „Ksiąg Jakubowych” Olgi Tokarczuk / Joanna Przyklenk, Katarzyna Sujkowska-Sobisz // Język Artystyczny. – 2017, T. 16, s. 49-76 135. Doświadczenie historii a pamięć ciała w prozie Olgi Tokarczuk / Monika Świerkosz // FA-art : kwartalnik Ruchu “Wolność i Pokój”. – 2008, nr 4, s. 32-39 136. Drugie światy / Paweł Mackiewicz // Topos. – 2004, nr 6, s. 207-208 137. Dwie połówki naszej całości / Jan Zdzisław Brudnicki // Trybuna. – 2007, nr 186, s. 11-12 138. Dziwna zmiana / Justyna Sobolewska // Polityka. – 2018, nr 16, s. 78-79139. Echa i tęsknoty romantyczne w polskiej kulturze współczesnej “Opowieści galicyjskie” Andrzeja Stasiuka, “Prawiek” Olgi Tokarczuk oraz “Świteź” Kamila Polaka w poetyce “Ballad i romansów” Adama Mickiewicza / Marta Piwińska [et al.] // Pamiętnik Literacki. – 2016, z. 4, s. 63-78 140. Egzamin z Tanata / Andrzej Skrendo // Pogranicza. – 2004, nr 6, s. 110-112 141. Futurystyczne cmentarzysko / Izabela Mikrut // Śląsk. – 2007, nr 3, s. 72 142. Gatunek sudecki / Wojciech Browarny // Odra. – 2010, nr 9, s. 129-130 143. „Gdy rozum śpi budzą się… potwory” : monstrualne przestrzenie w prozie Izabeli Filipiak i Olgi Tokarczuk // Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria. – 2014, nr 14, s. 149-159 144. Geografia w „Księgach Jakubowych” Olgi Tokarczuk : przypadek Iwania / Anna Larenta // Białostockie Studia Literaturoznawcze : BSL. – 2016, T. 9, s. 209-219 145. Gra nietowarzyska / Magdalena Wojak // Wyspa. – 2012, nr 2, s. 136-138 146. Gwiazdy i stopy / Jarosław Petrowicz // Znaczenia. – 2010, nr 4, s. 175-179 147. Hiperpoprawność Olgi Tokarczuk / Agnieszka Czachowska // Twórczość. – 2010, nr 3, s. 102-108 148. Historia pisana literaturą / Zofia Król // Tygodnik Powszechny. – 2015, nr 42, s. 70 149. Historie ciała / Mieczysław Orski // Przegląd Powszechny. – 2008, nr 5, s. 143-145 150. Idź za pługiem z radością / Jagoda Wierzejska // Nowe Książki. – 2010, nr 3, s. 10-11 151. Ironiczne sny Olgi Tokarczuk / Wojciech Owczarski // Odra. – 2014, nr 2, s. 72-76 152. Jak Olga Tokarczuk czyta „Lalkę” Bolesława Prusa? / Stanisław Bortnowski // Polonistyka. – 2001, nr 10, s. 592-594 153. Jak Tokarczuk oczarowała Szwedów / Justyna Sobolewska // Polityka. – 2019, nr 51/52, s. 140-144 154. Jak zaśpiewać Tokarczuk : rozmowa z Olgą Tokarczuk, pisarką / Michał Nogaś // Gazeta Wyborcza. – 2018, nr 214, s. 16 155. Jak zmotywować uczniów do lektury “Domu dziennego, domu nocnego” Olgi Tokarczuk? / Natalia Kowalczyk // Polonistyka. – 2013, nr 9, s. 35-38 156. Jest już lepiej : Nobel dla Olgi Tokarczuk : Olga Tokarczuk laureatką Literackiej Nagrody Nobla! Po Henryku Sienkiewiczu, Władysławie Reymoncie, Czesławie Miłoszu i Wisławie Szymborskiej jest to piąty Nobel dla literatury polskiej, co sprawia, że możemy się poczuć potęgą w tej dziedzinie, bo mimo że ranga tego wyróżnienia ostatnimi laty zmalała, to jednak ze swoją ponadstuletnią tradycją pozostaje najważniejsze na świecie / Krzysztof Masłoń // Do Rzeczy : tygodnik Lisickiego. – 2019, nr 42, s. 38-39 157. „Jeśli znajdziesz swoje miejsce, będziesz nieśmiertelna” / Magdalena Rabizo-Birek // Fraza. – 1999, nr 2/3, s. 224-229 158. Klęska, nie literacki triumf / Piotr Baroń // Nasz Dziennik. – 2018, nr 121, s. 13 159. Klub Książki / Anita Zabłocka-Trojnar // Polonistyka. – 2016, nr 5, s. 52-53 160. Kobiece historie / Michał Larek // Czas Kultury. – 2005, nr 1, s. 123-125 161. Kobieta, która widzi inaczej niż wszyscy / Grzegorz Przepiórka // Kresy. – 2010, nr 1/2, s. 186-190 162. Kobieta u pługa / Anna Dobiegała // Fraza. – 2010, nr 3/4, s. 322-324 163. Kolejny „boarding” / Danuta Cirlić-Straszyńska // Nowe Książki. – 2008, nr 1, s. 52-53 164. Komu przeszkadza Olga Tokarczuk / Jacek Nizinkiewicz // Rzeczpospolita. – 2019, nr 288, s. A8 165. Kopiowanie pamięci / Czesław Dziekanowski i in. // Świat psychoanalizy. – 1997, nr 1/2, s. 209-220 166. Kosmiczny porządek tylko dla wybranych / Anita Piotrowska // Tygodnik Powszechny. – 2017, nr 9, s. 66-67 167. Kości zostały rzucone / Małgorzata I. Niemczyńska // Gazeta Wyborcza. – 2009, nr 282, s. 7 168. Kreacjonistyczne obrazy rzeczywistości w prozie Olgi Tokarczuk: („Prawiek i inne czasy”) / Beata Cisowska // Świat i Słowo. – 2011, nr 1, s. 83-95 169. Księga totalna / Jerzy Sosnowski // Więź. – 2014, nr 4, s. 216-222 170. “Księgi Jakubowe” – powieść współczesna / Krystyna Pietrych // Nowe Książki. – 2015, nr 2, s. 71-72 171. „Księgi Jakubowe”, czyli dwieście lat samotności / Przemysław Czapliński // Gazeta Wyborcza. – 2015, nr 245, s. 16-17 172. Księgi ponadnarodowe / Mladen Martić ; rozm. przepr. Aleksandra Wojtaszek // Tygodnik Powszechny. – 2018, nr 48, s. 62-63 173. Księgi światowe / Justyna Sobolewska // Polityka. – 2019, nr 43, s. 72-74 174. Labirynt jako przestrzeń mityczna w „Biegunach” Olgi Tokarczuk / Anna Larenta // Białostockie Studia Literaturoznawcze. – 2014, T. 5, s. 341-356 175. “Lalka” na nowo odkryta / Sylwia Nowak // Polonistyka. – 2003, nr 8, s. 471-476 176. Legenda – obraz – apokryf : przesłania Paola Ucella w utworach Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i Olgi Tokarczuk / Margreta Grigorova // Świat i Słowo : filologia, nauki społeczne, filozofia, teologia. – 2011, nr 1, s. 119-134 177. Literacka teologia codzienności / Krzysztof Martwicki // Więź. – 1997, nr 2, s. 89-101 178. Literackie światy Olgi Tokarczuk / Sylwia Baran // Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego. Seria Filologiczna. Historia Literatury. – 2008, z. 3, s. 300-313 179. Literatura a psychologia głębi : „Ostatnie historie” Olgi Tokarczuk czyli droga do indywidualizacji Junga / Katarzyna Witkos // Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria. – 2009, nr 9, s. 206-218 180. Literatura i nowe media / Michał Larek // Czas Kultury. – 2008, nr 6, s. 198-200 181. Literatura eksperymentu myślowego / Magdalena Bauchrowicz-Kłodzińska // Nowe Książki. – 2018, nr 10, s. 88-89 182. Lornetka Olgi Tokarczuk / Andrzej Zawada // Pomosty. – 2003, T. 8, s. 101-104 183. Ludzie bez właściwości: przygoda z tożsamością w powieściach Olgi Tokarczuk / Karolina Ewa Wieliczko // Akcent. – 2012, nr 1, s. 77-86 184. Magiczny realizm Prawieku / Beata Cisowska // Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filologia Polska. Historia i Teoria Literatury. – 2009, z. 11, s. 7-26 185. Metafizyka miłości w prozie narracyjnej Olgi Tokarczuk / Olga Wilczyńska // Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej we Włocławku. Rozprawy Humanistyczne. – 2009, T. 11, s. 457-482 186. Metafizyka śmierci w prozie Olgi Tokarczuk / Olga Wilczyńska // Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica. – 2008, z. 11, s. 183-206 187. Między apoteozą a mizogenizmen : o kreacjach postaci kobiecych w twórczości Olgi Tokarczuk / Liliana Wickowska-Maciąg // Fraza. – 2002, nr 3/4, s. 75-82 188. Między biegunami, między okładkami / Weronika Górska // Migotania, Przejaśnienia. – 2008, nr 1-2, s. 45 189. Między realnym a niesamowitym : kreacja światów przedstawionych w opowiadaniach Olgi Tokarczuk („Szafa”) i Angeli Carter („Fireworks”) / Iwona Wróbel // Podkarpackie Forum Filologiczne. Seria: Literatura i Kultura. – 2011, s. 299-311 190. Mit Nomadów / Justyna Sobolewska // Przekrój. – 2007, nr 41, s. 68 191. Mitopoetyka bytu / Mieczysław Orski // Odra. – 2002, nr 6, s. 61-63 192. Mityczne światy powieściowe / Tomasz Mizerkiewicz // Ruch Literacki. – 2000, z. 6, s. 681-697 193. Mścicielka z powodu / Agnieszka Holland ; rozm. przepr. Janusz Wróblewski // Polityka. – 2017, nr 6, s. 70-72 194. Na zamówienie / Arkadiusz Morawiec // Nowe Książki. – 2006, nr 11, s. 36 195. „Naprawdę istnieją tylko osoby”: (o powieściach Olgi Tokarczuk) / Stefania Sarnicka // Warsztaty Polonistyczne. – 1996, nr 2, s. 147-148 196. Nasza próba generalna / Jacek Cieślak // Rzeczpospolita. – 2020, nr 85, s. A12 197. Niedźwiedzia przysługa / Maciej Duda // Nowe Książki. – 2012, nr 7, s. 39 198. Niemcy, starość, śmierć : mityzacja przestrzeni dolnośląskiej w prozie Olgi Tokarczuk / Renata Wójs // Orbis Linguarum : legnickie rozprawy filologiczne. – 2005, T. 29, s. 287-296 199. Nike dla Olgi Tokarczuk / Roman Pawłowski // Gazeta Wyborcza. – 2008, nr 234, s. 22 200. Nobel wiecznie antypolski / Justyna Sobolewska // Polityka. – 2019, nr 48, s. 82-84 201. Noblowska runda honorowa : przed Olgą Tokarczuk literackiego Nobla odebrało czworo Polaków / Beata Maciejewska // Ale Historia: tygodnik historyczny. – 2019, nr 48, s. 2-4 202. Nomadyzm Olgi Tokarczuk / Wojciech Józef Burszta // Czas Kultury. – 2019, nr 3, s. 116-120 203. Nowa podróż ludzi Księgi / Justyna Sobolewska // Polityka. – 2014, nr 43, s. 84-85 204. O spotkaniu z ojcem Jakuba w Romaniu, a także o starości i złodzieju / Olga Tokarczuk // Gazeta Wyborcza. – 2019, nr 219, s. 35 205. O twórczości Olgi Tokarczuk : konkurs czytelniczy / Elżbieta M. Horowska // Poradnik Bibliotekarza. – 2006, nr 3, s. 30-32 206. Obrazki z życia… czyli wschodniosłowiańskie rozmyślania nad prozą Olgi Tokarczuk / Walentyna Gorbaczewska ; tł. z ros. Grzegorz Michałowski // Podlaski Kwartalnik Kulturalny. – 2011, nr 4, s. 7-18 207. Obrazy Boga w prozie Olgi Tokarczuk / Beata Wojewoda // Kresy. – 1998, nr 1, s. 220-226 208. Od maleńkiej książki do wielkiej mowy : dzieło Olgi Tokarczuk i Joanny Concejo / Michał Nogaś // Gazeta Wyborcza. – 2019, nr 292, s. 14-15 209. Od “Sądu ostatecznego” Memlinga do “Próby generalnej” Tokarczuk, czyli o Apokalipsie na lekcjach w liceum / Elżbieta Dutka // Nowa Polszczyzna. – 2003, nr 2, s. 6-16 210. Ogarnięci chłodem / Tomasz Mizerkiewicz // Nowe Książki. – 2004, nr 8, s. 8 211. Ogniwa w łańcuchu życia / Anna Agnieszka Wójcik // Fraza. – 2005, nr 1/2, s. 299-303 212. Olga i Manuela / Helena Zaworska // Wprost. – 1999, nr 8, s. 110-111 213. Olga Tokarczuk / prac. Łukasz Sawicki // Strony. – 2009, nr 1-2, s. 84-87 214. Olga Tokarczuk. Sen ; Windsurfing ; Z psem u stóp ; Wciąż Koniński / Zbigniew Jankowski // Więź. – 2001, nr 9, s. 80-82 215. Olga Tokarczuk : – Do Kielc jadę jak do domu / Lidia Cichocka // Echo Dnia. – 2015, nr 37, s. 5 216. Olga Tokarczuk : „Pokot to thriller, rasowy kryminał / [rozmawiali] Jacek Antczak, Łukasz Śmigiel // Polska Metropolia Warszawska. – 2017, nr 15, s. 14-15 217. Olga Tokarczuk : Wrocław staje się metropolią, ale traci ludzki wymiar. Za chwilę obudzimy się w sztucznej przestrzeni / rozm. przepr. Magda Piekarska // Gazeta Wyborcza. – 2014, nr 285, s. 4-5 218. Olga Tokarczuk czyta „Lalkę” / Tomasz Miłkowski // Dziennik Trybuna. – 2020, nr 1/3, s. 21 219. Olga Tokarczuk na Olimpie / Dariusz Nowacki // Śląsk: miesięcznik społeczno-kulturalny. – 2019, R. 25, nr 10, s. 40-41 220. Olga Tokarczuk na szczycie / Natalia Szostak // Gazeta Wyborcza. – 2019, nr 84, s. 16 221. Olga Tokarczuk “Prawiek i inne czasy” / Ewa Natoniewska // Język Polski w Szkole Średniej. – 1998/1999, z. 1, s. 72-87 222. Olga Tokarczuk w językach świata / Michał Nogaś // Gazeta Wyborcza. – 2020, nr 4, s. 16 223. Olga Tokarczuk z Noblem. Jej dom rodzinny koło… Staszowa / Agata Chrobot // Ech Dnia. – 2019, nr 237, s. 12 224. Olga travel / Izabela Poprawa // Odra. – 2007, nr 12, s. 124-126 225. Olgi Tokarczuk gra z regułami powieści kryminalnej : (na podstawie „Prowadź swój pług przez kości umarłych”) / Anna Wzorek // Respectus Philologicus. – 2013, nr 24, s. 98-107 226. Olgi Tokarczuk wielka podróż / Jerzy Ładyka // Res Humana. – 2015, nr 3, s. 17-19 227. Opowiadać – podróżować – żyć / Anna Pekaniec // Dekada Literacka: tygodnik kulturalny. – 2008, nr 1, s. 63-65 228. Opowiadania nieoswojone / Agnieszka Kania // Książki. – 2019, nr 6, s. 23 229. Opowieści ze środka wszechświata / Aneta Górnicka-Boratyńska // Res Publica Nowa. – 1998, nr 1, s. 45-50 230. Opowieść Nachmana, w której jako pierwszy pojawia się Jakub / Olga Tokarczuk // Tygodnik Powszechny. – 2014, nr 10, dod. Książki w tygodniu, s. 9-10 231. Opowieść o wielkiej podróży, obcości i Mesjaszach / Bogdan Rogatko // Nowa Dekada Krakowska. – 2015, nr 1/2, s. 108-116 232. Opowieść stwarza świat / Jolanta Kowalska // Teatr. – 2020, nr 1, s. 18-22 233. Opowieść terapeutyczna / Hanna Gosk // Studium. – 2004/2005, nr 6/1, s. 226-229 234. Opus magnum Olgi Tokarczuk : Sztokholm, 10 grudnia 2019 / Krzysztof Lubczyński // Dziennik Trybuna. – 2019, nr 244/245, s. 3 235. Ostatnie historie / Aleksandra Franke // Śląsk. – 2005, nr 8, s. 77 236. “Ostatnie historie” – “śmierć i tekst” / Agata Juziuk // Kwartalnik Opolski. – 2008, nr 1, s. 107-116 237. Oszukać czas / Przemysław Skrzydelski // Teatr. – 2016, nr 7/8, s. 82-83 238. Pani Literatura / Ryszard Koziołek // Tygodnik Powszechny. – 2019, nr 42, s. 12-18 239. Pani śmierć pisze sagę / Marta Cuber // Res Publica Nowa. – 2005, nr 1, s. 131 240. Pisarka / Kinga Dunin // Odra. – 2008, nr 5, s. 3-4 241. Pisarka stwarza świat / Magda Piekarska // Gazeta Wyborcza. – 2012, nr 84, s. 6 242. Po tropach / Dariusz Czaja // Tygodnik Powszechny. – 2009, nr 50, s. 6-7 243. Podmiotowość “mediumiczna”. Olgi Tokarczuk jako powieść psychologiczna / Katarzyna Kantner // Ruch Literacki. – 2015, z. 1, s. 47-59 244. Podróż – rozpoznanie – poznanie / Elżbieta Dąbrowska // Indeks. – 2015, nr 1-2, s. 50-52 245. “Podróż ludzi Księgi” Olgi Tokarczuk jako artystyczne motto debiutantki / Klaudia Cymanow-Sasin // Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria. – 2007, nr 7, s. s. 172-185 246. Podróż z Jakubem Frankiem : „Księgi Jakubowe” Olgi Tokarczuk / Anna Jeziorkowska-Polakowska // Iudaica Russica. – 2019, nr 1, s. 84-102 247. Podróże Olgi Tokarczuk / Edward Kula // Język Polski w Liceum. – 2012/2013, nr 4, s. 96-104 248. Podróżowanie jest koniecznością : Olga Tokarczuk – powrót do formy / Dariusz Nowacki // Tygodnik Powszechny. – 2007, nr 41, s. 20 249. Podróżuję, więc jestem / Marta Cuber // Polityka. – 2007, nr 41, s. 104-105 250. Pokot / Sebastian Smoliński // Kino. – 2017, nr 2, s. 72 251. Ponadnarodowa epopeja Olgi Tokarczuk / Roman Magryś // Fraza. – 2015, nr 4, s. 297-299 252. Porównanie “Sklepów cynamonowych” i “Biegunów” / Dorota Nosowska. – (Tekst pod lupą) // Cogito. – 2012, nr 11, s. 56-57 253. Portret z duszą / // Polityka. – 2017, nr 8, s. 102 254. Post-fenomenologiczna narracja w powieści „Bieguni” Olgi Tokarczuk / Barbara Trygar // Tematy i Konteksty. – 2015, nr 5, s. 18-30 255. Postsekularna katabaza : książeczka Olgi Tokarczuk / Piotr Bogałecki // Czas Kultury. – 2019, nr 3, s. 107-115 256. Poszukiwanie tożsamości w „Domu dziennym, domu nocnym” Olgi Tokarczuk / Katarzyna Ukleja // Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione. – 2012, nr 7, s. 122-130 257. Potrzeba bogini / Justyna Sobolewska // Przekrój. – 2006, nr 36, s. 64 258. Powrót polskiej powieści historycznej / Małgorzata Zduniak-Wiktorowicz // Poradnik Bibliograficzno-Metodyczny. – 2017, nr 3, s. 17-29 259. Pragnienie poezji / Malwina Wapińska // Dziennik Gazeta Prawna. – 2014, dod. Kultura i Program TV, s. K13 260. “Prawiek” i “Widnokrąg” : apetyt na mit / Justyna Kowalska // Dialog. – 2000, nr 10, s. 96-117 261. Proroctwa Blake’a znad trucheł / Weronika Górska // Migotania. Przejaśnienia. – 2010, nr 1, s. 44 262. Przecież kwiaty nie krwawią – kuchnia feministyczna / Agnieszka Grajewska // Czas Kultury. – 2008, nr 5, s. 17-23 263. Przestrzeń w twórczości Olgi Tokarczuk / Olga Fliszewska // Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica. – 2005, T. 1, z. 8, s. 515-532 264. Przeszłość w przyszłości / Katarzyna Sipko // Odra. – 2007, nr 1, s. 117 265. Realizm magiczny po polsku albo popyt na odwieczną mądrość / Katarzyna Chmielewska // Bez Dogmatu. – 2001, nr 47, s. 31 266. Rodzinnie z noblistką : Olga Tokarczuk po prostu jest nasza – mówią w Zielonej Górze i Klenicy / Regina Dachówna // Przegląd. – 2019, nr 50, s. 8-11 267. Rozdroża wybitności / Radosław Wiśniewski // Odra. – 2015, nr 3, s. 82-85 268. Sekta Jakubowa / Leszke Bugajski // Twórczość. – 2015, nr 1, s. 91-94 269. Smutne historie o umieraniu / Agnieszka Czyżak // Polonistyka. – 2005, nr 10, s. 46-47 270. Stawka większa niż mit: sceptycznie o nowej książce Olgi Tokarczuk / Dariusz Nowacki // Tygodnik Powszechny. – 2006, nr 39, s. 23 271. „Stwarzanie światów! Nie ma nic prostszego!” / Daria Adamowicz // Orbis Linguarum : legnickie rozprawy filologiczne. – 2007, T. 31, s. 465-470 272. Szczelinami o domowej pracy / Anna Janikowska // Kresy. – 2005, nr 1-2, s. 98-112 273. Śladami Kairosa / Karolina E. Wieliczko // Akcent. – 2009, R. 30, nr 1, s. 126-128 274. Śmierć jeszcze raz inaczej / Magdalena Barabasz // Gazeta Wyborcza. – 2006, nr 219, s. 6 275. „Śmiercionośna lawina” Olgi Tokarczuk / Mieczysław Orski // Przegląd Powszechny. – 2005, nr 5, s. 177-180 276. Śmiertelność kobiet / Krzysztof Uniłowski // Opcje. – 2005, nr 1, s. 48-49 277. Świat bez granic / Bernadeta Darska // Dekada Literacka. – 2006, nr 4, s. 77-79 278. Tabletki na nieśmiertelność, czyli podróży ciąg dalszy / Magdalena Geraga // Fraza. – 2006/2007, nr 4/1, s. 303-304 279. Tam, gdzie świat się rozłazi / Katarzyna Szkaradnik // Twórczość. – 2018, nr 10, s. 101-105 280. Taniec śmierci / Piotr Piaszczyński // Borussia. – 2006, nr 39, s. 284-285 281. Te, co skaczą i fruwają… zabijają? / Robert Ostaszewski // FA-art : kwartalnik Ruchu „Wolność i Pokój”. – 2009, nr 4, s. 68-70 282. Terrorysta, on patrzy / Tomasz Mizerkiewicz // FA-art : kwartalnik Ruchu „Wolność i Pokój. – 2007, nr 4, s. 66-68 283. Thriller moralny … w innym kontekście / Wioletta Sobieraj // Migotania, Przejaśnienia. – 2010, nr 1, s. 44-45 284. To, co umożliwia przetrwanie / Bernadetta Darska // Opcje. – 2007, nr 4, s. 86-87 285. Tokarczuk: najwyższy level / Jerzy Sosnowski // Gazeta Wyborcza. – 2018, nr 121, s. 26 286. Tokarczuk: poszukiwacze / Justyna Sobolewska // Gazeta Wyborcza. – 2015, nr 206, s. 17 287. Tokarczuk i poszukiwacze światła / Tadeusz Sobolewski // Gazeta Wyborcza. – 2015, nr 232, s. 16-17 288. Tokarczuk „gra na wielu bębenkach” / Paulina Kierzek // Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica. – 2006, z. 8, s. 449-452 289. Tokarczuk powraca / Andrzej Horubała // Do Rzeczy: tygodnik Lisickiego. – 2014, nr 46, s. 50-52 290. Tokarczuk z Brookerem / Marcin Kube // Rzeczpospolita. – 2018, nr 119, s. A9 291. Trzy poziomy oniryzmu w powieści Olgi Tokarczuk „Dom dzienny, dom nocny” / Agnieszka Fijałkowska // Dyskurs. – 2007, z. 3, s. 73-90 292. W kręgu codzienności, mitu, magii – wątki antropologiczne w prozie Olgi Tokarczuk / Katarzyna Majbroda // Zeszyty Etnologii Wrocławskiej. – 2004, nr 1, s. 61-81 293. W kręgu mitu / Olga Fliszewska // Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica. – 2006, z. 6, s. 425-435 294. W poszukiwaniu właściwego czasu / Izabela Mikrut // Śląsk. – 2008, nr 1, s. 76 295. W świecie świętych klonów i egonów / Mieczysław Orski // Odra. – 2018, nr 9, s. 115-116 296. Wezwanie niepokoju / Andrzej Franaszek // Gazeta Wyborcza. – 2007, nr 242, s. 14 297. Wędrować do upadłego – Olga Tokarczuk, “Bieguni” / Edward Kula // Język Polski w Liceum. – 2008/2009, nr 4, s. 91-94 298. Wędrówka, która może nas zbawić : przedstawiamy dzieła pisarzy nominowanych do Angelusa / Mirosław Spychalski // Dziennik: Polska, Europa, świat. – 2008, nr 274, s. 22 299. Wiele hałasu o nic / Leszek Bugajski // Rzeczpospolita. – 2014, nr 260, s. P18-P19 300. Wiersz Czesława Miłosza i proza Olgi Tokarczuk / Stanisław Bortnowski // Warsztaty Polonistyczne. – 1997, nr 1, s. 33-40 301. Witaj smutku / Dariusz Nowacki // FA-art.: kwartalnik Ruchu „Wolność i Pokój”. – 2004, nr 2, s. 55-58 302. Wspólnicy Pana Boga / Piotr Kofta // Dziennik Gazeta Prawna. – 2009, nr 237, dod. Kultura, s. 11 303. Współczesna sztuka umierania / Anna Szóstak // Pro Libris. – 2005, nr 2, s. 122-124 304. Wszystkie świata strony / Małgorzata I. Niemczyńska // Gazeta Wyborcza. – 2007, nr 237, s. 6 305. Wszystko, co ostatnie / Karol Maliszewski // Odra. – 2004, nr 12, s. 111-112 306. Wydłużenie perspektywy / Wacław Sadkowski // Res Humana. – 2015, nr 5, s. 28-30 307. Wymyślić świat – projekt otwarty : o heterotopiach Olgi Tokarczuk / Jerzy Cyngot // Migotania: gazeta literacka. – 2012, nr 2, s. 49 308. Z czego powstaje opowieść / Olga Katafiasz // Didaskalia. – 2016, nr 133/134, s. 115-117 309. Z głębi Szafy / Aleksandra Franke // Śląsk. – 2006, nr 3, s. 72 310. Zabawy językowe Olgi Tokarczuk / Jan Zgrzywa // Studia Językoznawcze. – 2003, T. 2, s. 435-440 311. Zakład Pascala dla ateisty / Eliza Szybowicz // Gazeta Wyborcza. – 2012, nr 84, s. 12 312. Zawsze ku, nie od-do : eksperyment, podróż i dekonstrukcja w “Biegunach” Olgi Tokarczuk / Krzysztof Hoffmann // Czas Kultury. – 2019, nr 3, s. 121-127 313. Zbiorowy portret Olgi Tokarczuk / Adam Bienias // Fraza. – 2012, nr 4, s. 98-115 314. Zborsuczone suki / Elżbieta Prokopowicz // Fragile : pismo kulturalne. – 2010, nr 3, s. 15-18 315. Ziemia Olgi / Jerzy Łukosz // Twórczość. – 1999, nr 11, s. 146-147 316. Zmartwychwstanie bogini / Maria Jentys // Twórczość. – 2007, nr 4, s. 115-118 317. „Zwierzęca” zemsta / Justyna Szlachta-Misztal // Śląsk. – 2010, nr 2, s. 72 Oprac. Ewa Sojka RZPWE PBW Filia w Kędzierzynie-Koźlu W programie opowiadania: „Bardo. Szopka”, „Gilcynia”, „Najbrzydsza kobieta świata”, Zdobycie Jerozolimy. Raten 1675”, „Tancerka”, „Wróżenie z fasoli”, „Wieczór autorski”, „Życzenie Sabiny”, „Profesor Andrews w Warszawie”.Wstęp wolny.

najbrzydsza kobieta świata olga tokarczuk